Thư viện tỉnh Bình Định trong hành trình chuyển đổi số

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 tạo cho thư viện cơ hội để tăng cường vai trò, vị thế của mình qua việc ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ thông tin và truyền thông. Cùng với đó, nó cũng đặt ra cho các thư viện nhiều thách thức phải đối mặt để bắt kịp xu hướng chung cũng như tránh tụt hậu so với thế giới, sự ra đời Thư viện thông minh (Smart Library) là một nhu cầu tất yếu trong tiến trình phát triển với hình thái thư viện mới dựa trên 4 yếu tố chính bao gồm dịch vụ thông minh, người dùng thông minh, địa điểm thông minh và quản trị thông minh. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn ra hết sức phức tạp như hiện nay, sự thay đổi phương thức học tập và làm việc từ hình thức trực tiếp sang trực tuyến(online) càng tạo động lực cho công tác chuyển đổi số tại thư viện tỉnh Bình Định càng trở nên cấp bách

Ngày 11/02/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 206/QĐ-TTg phê duyệt “Chương trình chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, trong đó đặt ra mục tiêu: “Ứng dụng mạnh mẽ, toàn diện công nghệ thông tin, nhất là công nghệ số nhằm nâng cao năng lực hoạt động của các thư viện và hình thành mạng lưới thư viện hiện đại; đảm bảo cung ứng dịch vụ đáp ứng nhu cầu của người sử dụng; thu hút đông đảo người dân quan tâm, sử dụng dịch vụ thư viện, góp phần nâng cao dân trí, xây dựng xã hội học tập.”

Triển khai quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Thư viện tỉnh Bình Định tích cực thực hiện lộ trình chuyển đổi số với nhiều giải pháp cụ thể và bước đầu ghi nhận những kết quả tích cực, đã xây dựng phòng đọc sách điện tử (mutimedia) với trên 40 máy vi tính cùng nhiều trang thiết bị, phòng chiếu phim 3D phục vụ cho các em thiếu nhi, đưa vào hoạt động trang thông tin điện tử tổng hợp, tích hợp thư viện số và sách điện tử trên website qua địa chỉ http://bpl.vn, mua quyền truy cập sử dụng chung các cơ sở dữ liệu như: cơ sở dữ liệu tài liệu bộ cơ sở dữ liệu ProQuest Central, triển khai tra cứu thông tin thông qua điểm truy cập Internet công cộng miễn phí trong khuôn viên ở các tầng phục vụ bạn đọc. Đến nay, trên 90% công việc chuyên môn, nghiệp vụ được thực hiện bằng máy vi tính nhờ triển khai phần mềm quản lý thư viện iLib v8.0; phần mềm quản lý sách điện tử; phần mềm tra cứu OPAC,… đã góp phần duy trì và thu hút được độc giả đến với thư viện tỉnh.
 

Thư viện tỉnh Bình Định tham dự hội nghi tập huấn chuyển đổi số, quản trị thư viện số do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức
 

Đặc biệt trong năm 2021, UBND tỉnh Bình Định ra quyết định số 92/KH-UBND, ngày 14 tháng 09 năm 2021 về Kế hoạch thực hiện “Chương trình chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” trên địa bàn tỉnh Bình Định, đã tạo nền tảng cho bước nhảy vọt về chất, khuyến khích cho sự ra đời phần mềm hệ thống quản lý thư viện VietBiblio được phát triển và Việt hóa bởi cán bộ thư viện tỉnh Bình Định ứng dụng công nghệ điện toán đám mây, công nghệ mở xây dựng hạ tầng kỹ thuật số thư viện dùng chung dành cho thư viện cấp huyện- xã và thư viện trường học. Với mô hình triển khai tự động hóa hoạt động chuyên môn trong điều kiện trang thiết bị, nguồn nhân lực và kinh phí tối thiểu, đến nay hầu hết 10 thư viện huyện, 18 xã đã được trang bị cung cấp miễn phí phần mềm quản lý này và mỗi thư viện chỉ cần được trang bị một máy tính nối mạng là có thể áp dụng ngay, hơn thế nữa với tài nguyên và dịch vụ được cung cấp sẵn, nhân viên thư viện có thể dễ dàng khai thác trên 98% dữ liệu biên mục có sẵn tương ứng với tài liệu đã có tại thư viện của mình thông qua thư mục liên hợp.
       
Từ những thành quả này, dưới sự chỉ đạo trực tiếp từ Sở Văn hóa & Thể thao Bình Định, thư viện tỉnh Bình Định được Sở Giáo dục & đào tạo tỉnh Bình Định tin tưởng tiếp tục triển khai phần mềm(miễn phí) OpenBiblio dùng trong hệ thống thư viện trường học, tập huấn cán bộ thư viện trường học trên địa bàn tỉnh Bình Định năm 2021, đến nay đã có 175 trường THPT, THCS tham gia tạo nên luồng sinh khí mới cho hoạt động quản lý khoa học thư viện trường học.
       
Ông Trần Xuân Nhất, Phó Giám đốc Thư viện tỉnh Bình Định, kỳ vọng: Sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành sẽ tạo bước tiến quan trọng để hình thành mạng lưới thư viện hiện đại, tạo đột phá cho công tác phục vụ bạn đọc trong thời kỳ bùng nổ cuộc cách mạng 4.0./.